Πρόκειται για μια κατάσταση άνευ προηγουμένου!
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε πρόσφατα το κεντρικό επιτόκιο καταθέσεων της από το 0,00% στο -0,30%. Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει σίγουρα ότι οι καταθέσεις χρημάτων στον τραπεζικό λογαριασμό σας θα παράγουν ακόμη λιγότερα απ ότι προηγουμένως καθώς η τράπεζα θα επεξεργάζεται τα χρήματά σας για να δώσει δάνεια προς τους πελάτες της.
Αυτό που ίσως πολλοί από εμάς δεν γνωρίζουμε όμως είναι ότι η τράπεζά μπορεί επίσης να καταθέσει τα ποσά των χρημάτων που δεν χρειάζεται ώστε να τα χρησιμοποιήσει για δανεισμό και προς την ΕΚΤ. Μέχρι πρόσφατα, οι τράπεζες λάβαιναν αμοιβή για τις εν λόγω καταθέσεις ενώ τώρα παράδοξα θα πρέπει να πληρώνουν τόκους για χρήματα που της δάνεισαν !
Γιατί λοιπόν ένα αρνητικό τόκο ; Για να πληρώνεται η ΕΚΤ ;
Όχι φυσικά. Η ΕΚΤ θέλει να αποθαρρύνει τις τράπεζες να κρατήσουν τα χρήματά μέσα στα συρτάρια τους , και αντ ‘αυτού θέλει να τους ενθαρρύνει να τα χρησιμοποιούν για να δώσουν υπό ευνοϊκούς όρους πιστώσεις προς τις επιχειρήσεις και τις οικογένειες.
Με τη μείωση των επιτοκίων της, η ΕΚΤ ελπίζει κάπως να ενισχύσει τον πληθωρισμό. Είναι γεγονός ότι η χαμηλή αμοιβή της αποταμίευσης ενθαρρύνει τα άτομα να καταναλώνουν περισσότερο και τις επιχειρήσεις να επενδύσουν, οδηγώντας έτσι λογικά σε αύξηση της ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες και, κατά συνέπεια, αύξηση σ τις τιμές. Όλοι συμφωνούν ότι μέτριου επιπέδου πληθωρισμού είναι κάτι καλό για την οικονομία. Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη είναι περίπου 0% από την αρχή του 2016.
Η αύξηση των τιμών ωθούν επίσης σταδιακά και το εθνικό ΑΕΠ (Ακάθαρτο Εσωτερικό Προϊών) προς τα πάνω. Ενδεικτικά το εθνικό ελληνικό ΑΕΠ μείωσε κατά 31% από το 2008 έως σήμερα !
Επίσης, ο δεύτερος στόχος είναι ότι η ΕΚΤ επιθυμεί να επηρεάσει την πορεία του ευρώ. Πώς ; Όσο περισσότερο ο τόκος είναι χαμηλός σε ένα συγκεκριμένο νόμισμα, άλλο τόσο αυτό το νόμισμα καταλήγει στο να μην είναι ελκυστική επένδυση. Το χαμηλό ποσοστό τόκου (το αρνητικό πλέον Ευρώ) θα μειώσει τους επενδυτές μειώνοντας έτσι και την πορεία του έναντι των άλλων νομισμάτων (όπως το Δολάριο). Αυτό μπορεί να αποδειχτεί επωφελές για τους ευρωπαίους εξαγωγείς, επειδή τα προϊόντα τους θα είναι έτσι σχετικά φθηνά στο εξωτερικό. Αλλά και πάλι, το νόμισμα έχει δύο όψεις: τα προϊόντα που προέρχονται από αλλού (εισαγόμενα) θα είναι πιο ακριβά για τους ευρωπαίους καταναλωτές. Ωστόσο, η προώθηση που θα δοθεί στο να αγοράσουν οι καταναλωτές (στην εσωτερική και την εξωτερική αγορά) περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, είναι ένας πολύ καλός οιωνός για την οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδος.
Μη φανταστούμε παράλληλα ότι από αύριο αυτή η νέα πραγματικότητα των αρνητικών τόκων θα υποκινήσει τον Ευρωπαίο καταθέτη να τρέξει να βγάλει τα χρήματα του από τα βιβλιάρια λόγου χαμηλότερης απόδοσης, μιλάω για τον Ευρωπαίο καταθέτη διότι ο Έλληνας είναι εκ των πραγμάτων εγκλωβισμένος λόγου Capital Control. Όχι, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κίνδυνος μαζικής απόσυρσης των χρημάτων και αυτό για δυο λόγους, αφενός διότι οι τράπεζες αποτελούν ένα ασφαλές μέρος για να καταθέσετε χρήματα σε αντιπαράθεση με το παρκέ η το στρώμα, και αφετέρου έχουμε πανευρωπαϊκά ένα όριο ανάληψης μετρητών που είναι € 3.000 μέσω ορό στην Ευρώπη κάτι το οποίο καθιστά αδύνατη την μαζική απόσυρση των μετρητών. Προσφάτως είδαμε επίσης και την σκέψη να αφαιρεθεί το χαρτονόμισμα των € 500 να προοδεύει καλά, κάτι που θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την ταχύ ανάληψη μετρητών.
Έτσι εν ολίγοις, και συνοψίζοντας, τα πρώτα συμπεράσματα είναι ότι αν και το αρνητικό επιτόκιο προσφέρει έμμεσα μια νέα δυνατότητα έλεγχου επί της ρευστότητας, παράλληλα με την επιβολή αρνητικών επιτοκίων, η ΕΚΤ προτίθεται να δώσει νέα ώθηση στην οικονομία των χωρών της ΕΕ δημιουργώντας ένα υγιή πληθωρισμό προορίζοντας τα δάνεια προς τον καταναλωτή κι επενδυτή.